Beter geen boekenonderzoek bij verkoop?

Bij de verkoop van uitzendbureaus merk ik bij verkopers nogal eens wat angst voor een boekenonderzoek. Dat is wel begrijpelijk. Als uitzendbureau moet je aan veel regels voldoen, dus er zal ook heus wel eens iets fout zijn gegaan. Natuurlijk loopt een deal wel eens mis door de uitkomsten van zo’n boekenonderzoek of due diligence. De angst is dus niet geheel ongegrond.

Maar er is ook een andere kant.

Meldingsplicht versus onderzoeksplicht

Bij de verkoop van een onderneming geldt een meldingsplicht (voor de verkoper) en een onderzoeksplicht voor de koper. Meldings- of mededelingsplicht gaat boven onderzoeksplicht. Maar dat ontslaat de koper niet van een onderzoeksplicht. Een koper moet onderzoeken of de gepresenteerde gegevens juist zijn.
Als je als koper geen onderzoek doet en je gaat alleen af op de mededelingen van de verkoper, kan het zelfs leiden tot bestuurdersaansprakelijkheid. Met andere woorden: als je een uitzendbureau koopt en later blijken dermate veel ‘lijken in de kast’ te liggen waardoor het bedrijf failliet gaat, dan kan een eventuele curator de bestuurder (de koper) aansprakelijk stellen. En dat wil je niet.

Voordelen voor de verkoper

Ook voor de verkoper is het van belang dat een boekenonderzoek plaatsvindt. De verkoper heeft dan minder dwang om alles van het bedrijf te vertellen, de meldingsplicht is beperkter. Claims zullen minder kleven; de koper heeft immers zelf ook onderzoek kunnen doen. Als de koper onvolkomenheden niet heeft gezien die hij wel had kunnen zien, dan kun je daar als verkoper niet op worden aangesproken.

De punten op een rij:
  • De melding door de verkoper gaat boven het onderzoek door de koper.
  • Als je als verkoper weet dat er relevante informatie is waar de koper niet naar vraagt, moet je die wel melden.
  • Let op dat je als verkoper geen onjuiste informatie verstrekt. Dat begint al bij de teaser en het Verkoop- of Informatiememorandum.
  • Hoe meer onderzoek in het boekenonderzoek is gedaan, hoe minder mededelingsplicht er geldt voor de verkoper.
  • Hoe meer onderzoek is gedaan, hoe minder gebruik kan worden gemaakt van garanties.
  • Hoe deskundiger het onderzoeksteam, hoe meer je van hen mag verwachten en hoe minder meldingsplicht.
  • Hoe complexer de verkoop, hoe meer mededelingsplicht.
  • Hoe groter de vertrouwensrelatie tussen koper en verkoper, hoe meer mededelingsplicht.
Conclusie

Beter geen boekenonderzoek? Doe maar wel. Informeer de koper uitgebreid. Bepaal wel vooraf wanneer informatie uit het boekenonderzoek kan leiden tot prijsafwijkingen of zelfs het breken van de deal.

Bovenstaande informatie is mede ontleend aan een workshop over dit onderwerp van de DCFA.

Michel Matthijsse, RAB
Verkoper Flexbedrijven