Accountants hebben het moeilijk. Ze staan flink onder druk. De controleplichtige werkzaamheden laten soms te wensen over lezen we in de krant. Dat dit specifiek voor de Register Accountant (RA) geldt lees je daar nooit. Maar ook bij die andere accountant, de AA accountant (ook wel MKB accountant genoemd), zijn er uitdagingen.
De AA accountant
De AA accountant wordt opgeleid om naast het produceren van jaarrekeningen en voeren van administraties ook het MKB met advies ter zijde te staan. Bij het waarderen van bedrijven, het nemen van investeringsbeslissingen, het maken van Strategische Analyses. Ik geef les aan studenten Post HBO Accountancy (samen met mijn co-docent) hoe ze bijvoorbeeld zo’n Strategische Analyse moeten maken. En dat valt niet altijd mee. Veel studenten vinden dit vak vaag en lastig. De benodigde creativiteit valt veel studenten zwaar en duidelijke richtlijnen zijn er nauwelijks te geven.
De risico-averse accountant
Een accountant huur je niet in voor z’n creativiteit. Die huur je in voor zijn stabiliteit. Voor financiële analyses en het toepassen van regels. En dat is belangrijk.
Hoe leuk ik het ook vind om deze studenten te vertellen over Porter, het Business Model Canvas, de bedrijfscultuur: daar ligt niet hun hart. Net zoals mijn hart niet ligt in het voeren van administraties. Nee, ze zijn risico-avers. Ze houden van vastigheid en dat is tegengesteld aan de gemiddelde ondernemer: die neemt risico’s. Ook al weet hij vaak niet eens welke risico’s.
Calculated risks
En daar zie ik de meeste toegevoegde waarde van de accountant. De ondernemer op de risico’s wijzen, zodat hij ‘calculated risks’ loopt. Weet waar de problemen liggen. Als tegenhanger van de opportunistische DGA. Daar maakt de accountant het verschil. Daar voelt hij zich thuis.
Laat accountants adviseren over risico’s. Van deze beroepsgroep heb ik het COSO-model geleerd. Een model waar alle risico’s in beeld worden gebracht. En niet alleen de ‘harde’ risico’s, er is ook aandacht voor de ‘soft controls’. Een zeer welkome aanvulling in de wereld van de optimistische consultants en trainers die voornamelijk mogelijkheden zien.
Beschermheren
Voor het broodnodige evenwicht is er geen accountant nodig die helpt optimistische plannen te maken, iemand die helpt luchtkastelen te bouwen. Nee, juist iemand die op de risico’s wijst. Want opportunisten zijn er al genoeg. Beschermheren, die hebben we nodig!
Dat er steeds meer accountants zijn die het in zich hebben in de breedte te adviseren stemt mij tot tevredenheid. Bij de laatste afsluitende mondelinge examens hadden we weer een paar studenten die voor adviserende capaciteiten een 8 of hoger hadden. Een paar studenten die ik als adviseur zo in dienst zou nemen. Die naast beschermheer ook nog adviseur in de breedte zijn. Daar wacht het MKB op!
Ik zie de toekomst rooskleurig in. Lange tijd zag ik weinig veranderen, maar nu zie ik de aanzet voor vernieuwing. Is die exponentieel? Daar wacht het MKB op!
Michel Matthijsse, werkzaam in de Flex en Accountancy.
