Inleiding
Waardebepaling bij bedrijven is een levendig terrein dat door de jaren heen flink in beweging is geweest, en nog steeds is! Veel vernieuwingen komen uit de VS, maar ook op dit vlak merken we dat de wereld kleiner is geworden en er dus steeds meer interactie is tussen diverse landen en stromingen.
Als MKB-ondernemer kan dit allemaal als een behoorlijk complex landschap overkomen, vooral als financiën en overnames niet uw dagelijkse kost zijn. In blog neem ik u mee door de historische reis van Activa tot aan Netto Werk Kapitaal en kom ik met een belangrijke tip op het eind.
Tot de jaren ’70 – Waardebepaling op basis van Activa
Vroeger, tot aan de jaren ’70, was het allemaal simpel; de waarde van een bedrijf werd vooral bepaald op basis van de activa (de bezittingen). Onder activa vallen zowel tastbare zaken zoals gebouwen en machines, als immateriële zaken zoals patenten. Het was een vrij directe en eenvoudige methode: de waarde van de activa werd opgeteld en dat was de bedrijfswaarde. Maar langzaamaan werd het duidelijk dat het bij een overname niet gaat om de activa, maar wat men er mee kan verdienen, welk rendement haalbaar is.
Jaren ’70 en ’80 – Focus op Rendement bij waardebepaling
Vanaf de jaren ’70 en ’80 kwam er meer aandacht voor het rendement van een bedrijf. Bedrijven zijn er immers mede om rendement te behalen. Zonder rendement geen langdurige toekomst. Er werd gekeken naar financiële ratio’s en winstmarges om een meer genuanceerde waardebepaling te maken. Het ene bedrijf realiseerde met soortgelijke activa immers meer winst dan de andere en dat leidde uiteinde tot de Verbeterde Rendementswaarde die niet alleen kijkt naar de huidige prestaties maar ook naar toekomstig groeipotentieel.
Late jaren ’90 en 2000 – Waardebepaling met de Multiple-methode
Vanaf de late jaren ’90 en vooral in de jaren 2000, kwam de Multiple-methode in zwang. Deze methode is populair in het MKB en vergelijkt bedrijven met soortgelijke transacties in de markt. Zo’n 99% van de MKB-transacties vindt tegenwoordig plaats op basis van deze aanpak. Het voordeel is dat deze methode minder complex is en direct aansluit bij recente marktwaarden. Het lastige is natuurlijk wel dat je goed moet kijken naar vergelijkbare transacties en daar ligt vaak wel een uitdaging want bedrijven zijn immers nooit op alle aspecten vergelijkbaar en de transacties in het MKB worden niet openbaar.
Eind jaren ’80 en ’90 – Opkomst van de Discounted Cash Flow (DCF)
Parallel aan de opkomst van de Multiple-methode, werd in de grotere bedrijven en investeringskringen eind jaren ’80 en in de jaren ’90 de DCF-methode steeds gebruikelijker. de DCF-methode (Discounted Cash Flow) is een waarderingsmethode die de toekomstige kasstromen van een bedrijf contant maakt naar de huidige tijd. In eenvoudige termen betekent dit dat je kijkt naar hoeveel geld het bedrijf in de toekomst zal genereren en dat bedrag vervolgens ‘terugrekent’ naar wat het vandaag waard zou zijn. Toch is dit in de MKB-praktijk minder gangbaar, voornamelijk door de complexiteit en onvoorspelbaarheid. Veel hangt namelijk af van goede prognoses voor toch wel drie jaar. En daar ligt vaak het probleem; MKB bedrijven maken geen prognoses voor het komende jaar, laat staan de komende drie jaar. Ook investeringsbedrijven actief in het MKB maken nauwelijks gebruik van deze methode is mijn ervaring.
2000 en daarna – Cash- and Debtfree bij waardebepaling
In de 21e eeuw werd de term ‘Cash- and Debtfree‘ gemeengoed. Door de ondernemingswaarde te beoordelen op een ‘Cash- and Debtfree’-basis, kunnen zowel de koper als de verkoper een duidelijker beeld krijgen van wat er daadwerkelijk wordt verhandeld, onafhankelijk van de financiële structuur van het bedrijf op dat moment. Bij Cash- and Debtfree worden schulden en liquide middelen buiten de ondernemingswaarde gehouden, wat de transactie (in principe) vereenvoudigt. Althans dat was de bedoeling. In de praktijk blijkt dat er diverse definities zijn van de onderliggende parameters waardoor je goed met de koper moet afstemmen hoe de Cash- and Debtfree berekening er in het specifieke geval uit moet zien. Laat hier goed naar kijken. Ik kom in de praktijk grote verschillen tegen; ook bij de kleinere MKB bedrijven!
2010 tot heden – Nieuwe Focus: Netto Werk Kapitaal
De afgelopen jaren is er toenemende aandacht voor het Netto Werk Kapitaal (NWK).
In een toenemend aantal transacties in het MKB wordt een standaard of ‘genormaliseerd’ niveau van NWK overeengekomen. Als het daadwerkelijke NWK op het moment van overdracht hoger is dan dit niveau, zal de koopprijs omhoog worden bijgesteld. Is het NWK lager, dan zal er een prijsverlaging plaatsvinden.
Door deze factoren kan het NWK aanzienlijke invloed uitoefenen op zowel de initiële als de uiteindelijke koopprijs van een bedrijf. Ik kom regelmatig tegen dat dit tienduizenden tot vele honderdduizenden euro verschil maakt!
Conclusie
De evolutie van waardebepalingen is er een van groeiende complexiteit en nuance. Van het eenvoudig optellen van activa tot aan de huidige, meer verfijnde methodes, is de weg naar een betrouwbare waardebepaling steeds breder geworden. Als MKB-ondernemer is het essentieel om bij verkoop een partner in te schakelen die op de hoogte is van deze ontwikkelingen, zeker als u overweegt uw bedrijf te verkopen of een ander bedrijf te kopen. Vraag door naar zijn ervaring met Cash- and Debtfree en NWK berekeningen. Hier valt vaak meer te halen dan een adviseur kost!
Wilt u meer weten over dit onderwerp of heeft u specifieke vragen? Aarzel niet om contact op te nemen met een specialist op dit gebied.
